Ζίτσα

       Δυτικά της πόλης των Ιωαννίνων, σε απόσταση 20 χλμ περίπου, βρίσκεται το χωριό Δελβινακόπουλο. Είναι κτισμένο πάνω στην κορυφογραμμή της περιοχής των Γραμμενοχωρίων,σε υψόμετρο 550 μέτρων όπου κυριαρχεί η Οξειά, το πουρνάρι. Διατρέχεται από τον παραπόταμο του Καλαμά(ποταμός) την Ζουμουλίτσα,η οποία πηγάζει από το όρος Τόμαρο(Ολύτσικα) της αρχαίας Δωδώνης.

       Η ιστορία του χωριού, χάνεται στα βάθη των αιώνων .Και αυτό αποδεικνύεται από την Παλαιά εκκλησία της Παναγίας όπου χρονολογείται από το 1500 μ.χ. Επίσης θα ήταν εύλογο να σημειωθεί ότι πρόσφατα ανακαλύφθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα ,τα οποία μαρτυρούν ότι κάτω από τη Μολοσσική πόλη της ευρύτερης περιοχής των Ευρυμενών ,υπήρχαν Βυζαντινά και Ρωμαϊκά κτίρια, με κύρια τα λουτρά τους. Από το σλαβικό delБ «σύνορο, οροσειρά, λόφος» και τη σλαβική κατάληξη –inБ.

       Όπως αναφέρεται στη στατιστική του Αραβαντινού ήταν τσιφλίκι του Αλή Πασά και ιμπλιάκι μετά το θάνατό του, υπάγονταν εκκλησιαστικά στη Βελά και Κόνιτσα και ήταν ιδιόκτητο. Το 1854 κατά την ηπειρωτική επανάσταση του Γρίβα λεηλατήθηκε και κάηκε από τους Αρβανίτες του Σουλεϋμάν Ταχήρη. Λίγο αργότερα 18 Νοεμβρίου 1865, σύμφωνα με δήλωση του παπά και των Μουχταρογερόντων, αναγράφεται ως ιμπλιάκι. Από τη γνωστή έκθεση της επισκοπής Βελάς και Κόνιτσας, προκύπτει ότι το Δελβινακόπουλο αριθμούσε 27 οικογένειες (έτος δημοσίευσης 1873-74). Στα τέλη του περασμένου αιώνα, το χωριό κατά το ήμισυ ήταν εθνικό(ιμπλιάκι). Την ίδια εποχή οι κάτοικοι υποφέρουν από τις υπηρεσίες των υπαλλήλων των εθνικών κτημάτων. Το χωριό παρέμεινε υπό το προαναφερόμενο καθεστώς για αρκετό -μετά την απελευθέρωση- διάστημα(περιλαμβανόταν στον κατάλογο των 79 ιμπλιακοποιηθέντων κεφαλοχωρίων της Ηπείρου πρώην τσιφλικιών του Αλή, που ανέκτησαν τη γη τους το 1924). Ακόμη  σύμφωνα με την εκπαιδευτική έκθεση Βελάς Κόνιτσας, στο χωριού υπήρχε και κατώτερο κοινό σχολείο το οποίο συνεχίζει να λειτουργεί, σύμφωνα με την εκπαιδευτική στατιστική του 1898 και χαρακτηρίζεται ως δημοτικό.

       Το χωριό αποτελείται από σπίτια φτιαγμένα με πέτρα.Οι στέγες είναι πλακοστρωμένες και οι αυλές τους μεγάλες.Οι δρόμοι στρωμένοι με γκαλντερίμια.

        Πριν από 30 χρόνια, το χωριό αριθμούσε 300 κατοίκους, σήμερα λόγω της εσωτερικής και εξωτερικής μετανάστευσης μόλις 50 ψυχές έχουν παραμείνει, κι όλοι συνταξιούχοι.